Herkes iç dünyasında kendisiyle çeşitli konuşmaları vardır. Bu iç konuşmalarımız motive edici olabildiği gibi, kendimize karşı acımasız ve özgüven kırıcı da olabilir. Sürekli olumsuz iç konuşmalar sosyal fobi gibi hayat kalitemizi düşürecek etkiler yaratabilir. Peki ya negatif iç konuşmalarımızın nasıl üstesinden geliriz? Öncelikle herkesin bu tarz iç konuşmalara sahip olduğunu hatırlatmak istiyorum çünkü kendinle konuşmak garip bir şey değil ve bunun sağlıklı olduğunu unutmamalısın. Bazen iç konuşmalarımız şefkatli ve pozitif olabiliyorken bazense negatif söylemlerde bulunabiliyoruz.
Bebekliğimizden günümüze kadar olan süreçte, ailemiz arkadaşlarımız gibi birçok sosyal çevre içinde bulunuyoruz. Bu çevreden birçok konuşmaya, yargıya ve yapıcı-yıkıcı eleştiriye maruz kalıyoruz. Bütün bu etkileşim zaman içinde bilinçaltımıza yerleşiyor ve bir süre sonra benzer durumlarda bu düşünceler otomatik olarak ortaya çıkmaya başlıyor. Otomatikleşen bu düşüncelerin kendimize ait olduğunu ve mutlaka doğru olduğunu varsayabiliyoruz. Durum böyle olunca işler biraz karmaşıklaşıp bizim açımızdan tehlikeli bir hal alabiliyor. Çünkü eğer pozitif bir ortamda büyüdüysek, iç sesimiz ağırlıklı olarak bize olumlu yaklaşır. Eğer negatif bir ortamda büyüdüysek, iç sesimizden ağırlıklı olarak olumsuz tepkiler almak olasıdır. Bu olumsuz geri dönüşlere, kendimizinmiş ve doğruymuş gibi inanmak özgüvenimizi düşürebilir, bizi bunaltabilir, çaresiz hissetmeye itebilir. Değersiz ve yetersiz hissettiğin zamanlarda bunun nedenini çevrendekilerle yaşadığın sorunlarda arasan da, ilk önce iç dünyana bakmalısın. Bu negatif düşünceler arasında yoğunluklu olarak okulda başarılı olamama, ilişki kurmakta sorun yaşama, önemsenmeme, yeterli olamama gibi düşünceler yer alıyor. Böyle düşüncelere boğuluyormuş hissine kapıldığın anlarda kendine , bu iç sesinin senin değil, dışarıdan duyduğun sana öğretilmiş olan yanılsamalar olduğunu hatırlat. Ama bunu değiştirebilirsin!
Öncelikle bir kağıt kalem al ve kendine en sık söylediğim negatif sözleri not et. Böylelikle kendinle ilgili hangi konularda nasıl yargıların olduğunu daha net görebilirsin. Şimdi bu negatif düşünceler nasıl oluştuysa, tam tersini yaparak olumlularını kazanman gerek. Kendine pozitif cümleler söylemekle başlayabilirsin, söylemesi basit olsa da uygulaması en başlarda garip gelebilir. Ama bu egzersizi düzenli olarak denersen, bilinçaltında da iyileşmeler olacaktır. Çaresiz ve yalnız hissedebileceğimiz bu dönemlerde, hedeflerimizi küçük tutarak bunalmayı önleyebiliriz. Kendine büyük baskılar yaparak, yıldırmamalısın. Küçük adımlarla yürürsek yorulmadan hedefimize varabiliriz.
İkinci adım olarak kendini olumsuz yargılardan koruyabilirsin. Nasıl mı? Anı fark ederek. Çevrenden, bu ailen olabilir, arkadaşların olabilir, sana karşı negatif yargılarda bulunduğunda o anı fark edersen o yargıların bilinçaltına yerleşmesini engelleyebilirsin. Böyle bir durumla karşılaştığında, kendine bir dakika ayırıp duyduklarının doğru olmadığını hatırlat ve değerli olduğunu söyle. Belki garip gelecek en başta ama olumsuzlarını duymak nasıl normalleştiyse bunlar da normalleşecek. O zaman kendine karşı davranışların da değişecek. Aynı zamanda sana karşı negatif ve yıkıcı olan insanları hayatından çıkarmak da yararlı olabilir. Eğer bu insanları uzaklaştıramıyorsan da ilişkine mesafe koymayı deneyebilirsin. Şefkatli insanlarla birlikte olmak oldukça önemli. Seni anlayabileceğini inandığın bi terapistle de bu dönemi aşmaya çalışabilirsin. Dışarıdan bir göz, yol gösteren bir kılavuz yararlı olabilir. Kendinle ilgili kararlar vermekten korkma, kendine kendini sevmeyi öğretirsen sorunlarını daha kolay aşabilirsin. Unutma ki her şey sen ve iç sesinde başlıyor, yine de çevrenden destek alabilirsin, önemsediğin ve sana karşı şefkatli olacak insanlar bu süreçte yardımcı olabilir.